Co to jest ubezpieczenie pomostowe, czy jest wymagane i jak wystąpić o zwrot?

Chroni wyłącznie bank, ale to Ty ponosisz jego koszt. Często niemały.
ubezpieczenie pomostowe ubezpieczenie pomostowe
Co to jest ubezpieczenie pomostowe? Do kiedy się opłaca i kiedy zwrot ubezpieczenia pomostowego jest możliwy? Foto: Pavel Ivanov via Canva.

Ubezpieczenie pomostowe ma zabezpieczyć interesy banku przed dokonaniem wpisu o hipotece w księdze wieczystej. Czy jest wymagane? Ile kosztuje ubezpieczenie pomostowe? Do kiedy się je opłaca? I kiedy możliwy jest zwrot ubezpieczenia pomostowego?

Z tego wpisu dowiesz się m.in.:

  • Co to jest ubezpieczenie pomostowe
  • Czy ubezpieczenie pomostowe jest wymagane
  • Ile kosztuje ubezpieczenie pomostowe
  • Do kiedy się je opłaca
  • Kiedy możliwy jest zwrot ubezpieczenia pomosotwego

Co to jest ubezpieczenie pomostowe?

Ubezpieczenie pomostowe to niezwykle specyficzny rodzaj polisy. Opłaca się je wyłącznie przez pewien okres, a dotyczy zwykle jedynie kredytów mieszkaniowych, czyli tych, które wiążą się z koniecznością ustanowienia hipoteki na rzecz banku.

Instytucje finansowe chcąc zabezpieczyć swoje inwestycje, wymagają, aby kredyt mieszkaniowy był zabezpieczony przede wszystkim hipoteką. To zaś wiąże się z koniecznością dokonania wpisu w księdze wieczystej. Sęk w tym, że na wpis taki, czeka się już nawet kilkanaście miesięcy, a banki nie są w tym czasie praktycznie w ogóle zabezpieczone.

Jeśli kredytobiorca przestanie spłacać kredyt mieszkaniowy, ogłosi upadłość lub umrze, bank może stracić znaczną część swojej inwestycji. Jeśli wierzycieli jest kilku, każdy na równi może dochodzić swoich roszczeń ze wszystkich składników majątku dłużnika, w tym naturalnie także mieszkania lub domu, na który został udzielony kredyt hipoteczny.

Hipoteka ustanowiona na rzecz banku całkowicie zabezpiecza interesy instytucji, ponieważ wierzyciel hipoteczny ma pierwszeństwo przed innymi wierzycielami i w praktyce tylko on może dochodzić swoich roszczeń z tego składniku majątku dłużnika.

Ubezpieczenie pomostowe ma na celu zabezpieczenie interesów wierzyciela (banku) właśnie do dnia, w którym hipoteka zostanie wpisana w księgę wieczystą finansowanej nieruchomości.

Czytaj także:

Czy ubezpieczenie pomostowe jest wymagane?

Niestety nie mamy dobrych wiadomości dla osób, które liczą, że bank nie będzie oczekiwał od nich wykupienia ubezpieczenia pomostowego. Praktycznie każda instytucja finansowa wymaga ubezpieczenia pomostowego, ponieważ, jak wspomnieliśmy powyżej, jest to jedyne zabezpieczenie banku do czasu ustanowienia hipoteki.

Nie da się zatem zrezygnować z ubezpieczenia pomostowego, a jego koszt zwykle doliczany jest do łącznej kwoty udzielonego kredytu. Wiele w tej materii zależy jednak od polityki kredytowej banku.

Ile kosztuje ubezpieczenie pomostowe?

Cena ubezpieczenia pomostowego zależna jest przede wszystkim od wartości udzielonego finansowania. Zwykle przyjmuje ono formę procentową, która wynosi od 0,07 do 0,1 proc. sumy kredytu.

Według wyliczeń resortu sprawiedliwości, średnia miesięczna stawka ubezpieczenia pomostowego wynosi ponad 370 zł, jednak trzeba pamiętać, że chodzi tu o medianę. Im droższe mieszkanie, im wyższa wartość kredytu, tym większa kwota ubezpieczenia pomostowego.

Ubezpieczenie pomostowe – do kiedy opłaca się składki?

Co do zasady ubezpieczenie pomostowe opłacane jest od dnia uruchomienia kredytu, czyli wypłaty całości lub pierwszej transzy środków, do dnia ustanowienia hipoteki. Za dzień ten uznać można jednak termin wpisania hipoteki w księdze wieczystej, a to – na co wskazuje ostatnio także Ministerstwo Sprawiedliwości – zajmuje nierzadko nawet kilkanaście miesięcy.

Jeśli po dokonaniu wpisu o ustanowieniu hipoteki bank w dalszym ciągu nalicza składki z tytułu ubezpieczenia pomostowego, niezbędne będzie wezwanie do zaprzestania, a jeśli składki te zostały pobrane wcześniej, przez co doszło do nadpłaty, kredytobiorca powinien zgłosić się o jej zwrot. Bank nie ma prawa naliczać kosztów ubezpieczenia pomostowego po dniu wpisu w księdze wieczystej nieruchomości.

Kiedy możliwy zwrot ubezpieczenia pomostowego?

W 2022 roku doszło do ważnej zmiany w przepisach dotyczących ubezpieczenia pomostowego, które weszły w życie 17 września 2022 roku. Zostały one wprowadzone w ramach nowelizacji ustawy o kredycie hipotecznym, która została uchwalona przez parlament w lipcu tego samego roku.

Nowe przepisy zachowały możliwość pobierania przez banki ubezpieczenia pomostowego, ale ograniczyły czas, przez jaki mogą być naliczane dodatkowe opłaty. Ubezpieczenie pomostowe będzie mogło być pobierane jedynie do momentu dokonania wpisu hipoteki do księgi wieczystej. Po tym czasie banki mają obowiązek zwrócić klientom koszty ubezpieczenia lub zaliczyć je na poczet spłaty kredytu.

Prawo do ubiegania się o zwrot ubezpieczenia pomostowego przysługuje osobom, które zawarły umowy kredytowe po 17 września 2022 roku lub tym, którzy podpisali umowy przed tą datą, ale nie doczekali się jeszcze wpisania hipoteki do księgi wieczystej. Zmiana ta miała na celu ochronę konsumentów, zapobiegając nadmiernym opłatom w okresie, gdy hipoteka jeszcze nie została zabezpieczona formalnie.

Jeśli w trakcie opłacania składek na ubezpieczenie pomostowe doszło do nadpłaty, bank ma obowiązek zwrotu środków, o który trzeba jednak samodzielnie wystąpić, o czym poniżej.

Nadpłata ubezpieczenia pomostowego. Kiedy następuje i jak wystąpić o zwrot?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, ubezpieczenie pomostowe opłacane jest wyłącznie od dnia uruchomienia kredytu (wypłaty części lub całości kredytu) do dnia ustanowienia hipoteki. Dzień ten kończy termin opłacania składek i możliwość ich naliczania, a bank nie ma prawa żądać dalszych wpłat.

Czasem zdarza się jednak, że składki są wciąż naliczane, a kredytobiorca nawet nie zdaje sobie z tego sprawy. Wiele banków w Polsce koszt ubezpieczenia pomostowego nalicza w miesięcznej racie kredytu, co łatwo przeoczyć. W ten sposób może dojść do nadpłaty, o której zwrot należy wystąpić bezpośrednio do banku.

Wniosek o zwrot nadpłaty ubezpieczenia pomostowego

Jeśli mimo upływu terminu obowiązywania ubezpieczenia pomostowego bank wciąż nalicza składki, w pierwszej kolejności niezbędne jest wezwanie banku do zaprzestania, co można zrobić zarówno w formie pisemnej, telefonicznej czy odwiedzając placówkę banku. Najlepiej uprzednio skontaktować się z bankiem telefonicznie.

Następnie musimy wezwać bank do zwrotu powstałej nadpłaty, co dobrze jest zrobić w formie pisemnej, aby mieć potwierdzenie doręczenia roszczenia. Najlepiej wysłać do instytucji pismo z żądaniem zwrotu na wskazany numer konta lub z wnioskiem zaliczenia nadpłaty na poczet przyszłych rat kredytu.

WAŻNE! Roszczenie o zwrot nadpłaty ubezpieczenia pomostowego ma charakter roszczenia z tytułu świadczenia nienależnego, które przedawnia się po upływie 10 lat!

Pamiętajmy, że bank nie ma prawa odmówić zwrotu ubezpieczenia pomostowego (nadpłaty), ani uzależniać tego od żadnych okoliczności. Jeśli występuje roszczenie wzajemne, ewentualną nadpłatę warto zaliczyć na poczet zadłużenia lub przyszłych płatności. To jednak zależy już wyłącznie od polityki kredytowej banku.

Opracowanie: Money Wire. Źródła ustawa o kredycie hipotecznym, Ministerstwo Sprawiedliwości.