Poduszka finansowa: Co to jest i ile powinna wynosić?

Jeśli przestałeś się wysypiać, prawdopodobnie potrzebna Ci wygodniejsza poduszka – finansowa.
poduszka finansowa poduszka finansowa
Co to jest poduszka finansowa, ile powinna wynosić i dlaczego jest Ci potrzebna. Foto Money Breaker by Africa Images.

Jeśli powaznie myślisz o swoich finansach, poduszka finansowa jest po prostu niezbędna, byś mógł spać spokojnie. Z tego wpisu dowiesz się, czym jest poduszka finansowa, ile środków w niej ulokować i jak zbudować poduszkę finansową od zera.

Co to jest poduszka finansowa?

Poduszka finansowa to zabezpieczenie finansowe w formie oszczędności, które ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa ekonomicznego w przypadku nieoczekiwanych wydarzeń, takich jak utrata pracy, nagłe wydatki zdrowotne czy inne nieprzewidziane sytuacje, które mogą wpłynąć na Twoją stabilność finansową.

Co to jest poduszka finansowa definicja
Poduszka finansowa definicja Money Breaker. Foto: mw/nurmithaf

Zwykle przybiera ona formę oszczędności na oddzielnym koncie bankowym, jednak mogą to być także oszczędności w gotówce. Ważne, aby odłożona kwota pozwala na utrzymanie standardu życia przez określony czas bez konieczności poszukiwania natychmiastowego źródła dochodu.

Idealna wysokość poduszki finansowej jest indywidualna i zależy od wielu czynników, w tym od stałych miesięcznych wydatków, ogólnej sytuacji ekonomicznej oraz poziomu komfortu finansowego, jaki chcesz osiągnąć.

Ciekawostka! Z najnowszych badań KRD (Barometr Oszczędności Polaków) wynika, że co piąty Polak nie posiada żadnych oszczędności, zaś co czwarty z nas posiada je w wysokości zaledwie do 5 tys. zł.

W jakim celu buduje się poduszkę finansową?

Podstawowym celem poduszki finansowej jest zagwarantowanie pokrycia niespodziewanych wydatków bez konieczności sięgania po drogie kredyty czy pożyczki. Dodatkowe cele budowania poduszki finansowej możesz jednak wyznaczyć samodzielnie, wszystko zależy bowiem wyłącznie od Twoich osobistych preferencji. Ważne, by poduszka finansowa gwarantowała Ci bezpieczeństwo finansowe.

Cele budowania poduszki finansowej:

  • Zabezpieczenie przed utratą pracy: W sytuacji, gdy doświadczysz nagłego bezrobocia, poduszka finansowa może stanowić substytut stałego dochodu, umożliwiając spłatę bieżących rachunków.
  • Pokrycie niespodziewanych wydatków: Życie bywa nieprzewidywalne – awaria samochodu czy konieczność natychmiastowej naprawy w domu to przykłady sytuacji, w których szybki dostęp do środków finansowych jest nieoceniony.
  • Choroba i inne zdarzenia losowe: Jeżeli zachorujesz i nie będziesz mógł tymczasowo pracować, środki z poduszki finansowej pomogą pokryć koszty leczenia lub utrzymać Twój standard życia do czasu powrotu do zdrowia.
  • Planowanie długoterminowe: Poduszka finansowa może być pierwszym krokiem do osiągnięcia długoterminowych celów finansowych, takich jak zakup domu, edukacja dzieci czy emerytura.

Budowa poduszki finansowej wymaga zatem systematyczności i przemyślanego planowania, by móc skutecznie zabezpieczyć się przed nieoczekiwanymi zdarzeniami, które mogą zaburzyć równowagę budżetu domowego. Jest to swoista inwestycja w spokój ducha i stabilność finansową na przyszłość.

Ile powinna wynosić poduszka finansowa?

Wartość poduszki finansowej powinna odpowiadać wielokrotności miesięcznych wydatków. Oznacza to, że najlepiej, gdybyś był w stanie pokryć z niej wszystkie swoje zobowiązania finansowe, takie jak czynsz, media czy inne regularne płatności, na przynajmniej kilka miesięcy.

Dla przykładu:

  • Czynsz i media: 2000 zł
  • Pozostałe comiesięczne zobowiązania: 1500 zł
  • Suma wydatków na miesiąc: 3500 zł
Okres bez dochodówWartość poduszki finansowej (zł)
3 miesiące10500
6 miesięcy21000
12 miesięcy42000
Przykładowa wielkość poduszki finansowej.

Pamiętaj, aby podchodzić do planowania poduszki finansowej z uwzględnieniem Twoich indywidualnych potrzeb i możliwości. Dla niektórych wystarczająca będzie równowartość trzech miesięcy wydatków, podczas gdy inni potrzebują większego zabezpieczenia na przykład na sześć lub dwanaście miesięcy.

Nie ma jednej uniwersalnej wartości poduszki finansowej, którą należy zbudować. Rozsądne jest jednak, by przyjąć do kalkulacji przynajmniej trzy miesiące wydatków. To minimalny okres, jaki eksperci finansowi uznają za bezpieczny bufor w razie nieplanowanych zdarzeń życiowych.

W mojej opinii idealna wielkość poduszki finansowej powinna odpowiadać wysokości minimum 6-miesięcznych wydatków Twojego gospodarstwa domowego. Dlaczego? Ponieważ mniejsza ilość zgromadzonych środków może powodować niepotrzebny stres o to, że pieniądze skończą się przed wyjściem z bieżących problemów, a Twoje dalsze decyzje mogą nie być rozsądnie przemyślane.

Zanim zaczniesz budować swoją poduszkę finansową, musisz zastanowić się samodzielnie, jakie masz comiesięczne potrzeby finansowe i na ile chcesz być przygotowany w przypadku niespodziewanej sytuacji.

Jak zbudować poduszkę finansową?

Niezależnie od tego, czy działasz samodzielnie, czy w ramach wspólnego budżetu z partnerem, poniżej znajdziesz przewodnik, jak krok po kroku osiągnąć ten cel.

1. Ustal kwotę docelową

Zacznij od określenia, ile pieniędzy chcesz zgromadzić na swojej poduszce finansowej. Jako punkt odniesienia możesz uznać kwotę równą wydatkom za 3-6 miesięcy.

2. Zbuduj plan oszczędzania

  • Przeanalizuj budżet: Przejrzyj swój miesięczny budżet i zidentyfikuj, gdzie można ograniczyć wydatki.
  • Kontroluj wydatki: Monitoruj swoje wydatki, aby unikać niepotrzebnych zakupów.
  • Zautomatyzuj oszczędzanie: Ustaw automatyczne przelewy np. na osobne konto oszczędnościowe w dniu wypłaty.

3. Dokonuj regularnych wpłat

  • Zdecyduj o stałej kwocie, którą będziesz odkładać każdego miesiąca.
  • Ustawienie przelewu stałego ułatwi systematyczne budowanie oszczędności.

4. Rozważ inwestycje

  • Rozważ skierowanie części oszczędności na inwestycje, które mogą przynosić wyższy zwrot niż tradycyjne metody oszczędzania.
  • Pamiętaj o zasadzie dywersyfikacji, aby zmniejszyć ryzyko inwestycyjne.

Pamiętaj, że budowa poduszki finansowej to proces wymagający czasu i dyscypliny, ale gwarantujący bezpieczeństwo finansowe i spokój na wypadek nieprzewidzianych sytuacji. Nie śpiesz się, nie próbuj zaciskać pasa na siłę, oszczędzaj w sposób przemyślany i podejdź do tego z nastawieniem długoterminowym.

Narzędzia pomagające w budowaniu poduszki finansowej

Mimo że budowanie poduszki finansowej nie jest skomplikowane i możesz to robić tylko przy użyciu “liczydełka” istnieją zarówno aplikacje, jak i inne przydatne rozwiązania, z których warto skorzystać. Pamiętaj jednak, by nie wybierać tych, za które musisz płacić, bo to całkowicie pozbawione sensu.

Przykładowe aplikacje do zarządzania budżetem

  • Mint: Pozwala na śledzenie wydatków, ustawianie budżetu i monitorowanie oszczędności.
  • You Need A Budget (YNAB): Skupia się na planowaniu wydatków i przypisywaniu każdej złotówki do konkretnej kategorii.
  • PocketGuard: Ogranicza ryzyko przekroczenia budżetu poprzez analizę dostępnych środków i nadchodzących rachunków.

Konta oszczędnościowe i lokaty

Budowanie poduszki finansowej poprzez zasilanie oprocentowanego konta oszczędnościowego czy elastycznej lokaty bankowej jest jednym ze skuteczniejszych sposobów, z których naprawdę warto skorzystać. Nie dość, że środki te są odseparowane od tych na bieżące wydatki, to działa tu dodatkowo efekt psychologiczny, czyli oprocentowanie, które powiększa wielkość Twojej poduszki.

  • Konta z wysokim oprocentowaniem: Zapewniają większy zwrot środków niż zwykłe konta.
  • Konta oszczędnościowe plus: Niektóre banki oferują specjalne warunki, takie jak premie za regularne oszczędzanie.

Inne przydatne narzędzia

Jeśli lubisz tabelki, budowanie poduszki finansowej możesz “kontrolować” w prostych arkuszach kalkulacyjnych typu: Excel lub Google Sheets. Oba umożliwiają bezpłatne tworzenie własnych, szczegółowych planów budżetowych.

Korzystanie z poduszki finansowej

Korzystanie z poduszki finansowej powinno być ograniczone wyłącznie do sytuacji, którą określiłeś na początku oszczędzania oraz kiedy uznasz, że nie masz już po prostu innego wyjścia. Pamiętaj, że poduszka finansowa to środki odłożone na kryzysowe sytuacje, a nie promocje w markecie czy wczasy pod gruszą.

Kiedy korzystać z poduszki finansowej?

  • Nagłe zdarzenia życiowe: np. utrata pracy, nagłe wydatki medyczne
  • Niespodziewane wydatki: awaria sprzętu domowego, naprawa samochodu
  • Przerwa w regularnym dochodzie: przejście na emeryturę, zmiana pracy

Jak efektywnie korzystać z poduszki finansowej?

  1. Oceń sytuację: Zastanów się, czy to prawdziwy przypadek awaryjny.
  2. Rozważ alternatywy: Czy istnieją inne opcje finansowania przed użyciem funduszy awaryjnych (nie kredyty, ale np. sprzedaż niepotrzebnych przedmiotów czy praca dodatkowa).
  3. Korzystaj świadomie: Używaj środków tylko wtedy, gdy to konieczne, aby uniknąć przyszłych problemów finansowych.

Po użyciu poduszki

  • Odbuduj oszczędności!: Jeśli Twoja sytuacja finansowa zacznie się poprawiać, odbuduj poduszkę finansową tak, jak ją budowałeś.
  • Planuj wydatki: Aby uniknąć częstego wykorzystywania rezerw, dokładnie planuj swoje wydatki.
  • Analizuj sytuację: Rozważ, co doprowadziło do konieczności skorzystania z poduszki finansowej i jak można uniknąć podobnych sytuacji w przyszłości.

Pamiętaj, że celowość budowania i posiadania poduszki finansowej wynika z jej zdolności do zapewniania spokoju i stabilności. Korzystanie ze zgromadzonych środków wymaga ostrożności i powinno być dokonywane z pełną świadomością sytuacji, aby nie naruszyć bezpieczeństwa finansowego.

Gdzie odkładać środki budując poduszkę finansową?

Budując poduszkę finansową, warto wybrać miejsce, które zapewni bezpieczeństwo środków, łatwy dostęp do nich w razie nagłej potrzeby oraz preferencyjnie niewielkie oprocentowanie. Dobrym wyborem mogą być:

Konto oszczędnościowe: Jest to podstawowy i bezpieczny sposób na przechowywanie oszczędności. Konta oszczędnościowe oferują zazwyczaj niskie oprocentowanie, ale zapewniają łatwy dostęp do pieniędzy.

Lokata bankowa: Dla osób, które mogą sobie pozwolić na zablokowanie środków na określony czas, lokata bankowa może oferować wyższe oprocentowanie w porównaniu do konta oszczędnościowego.

Obligacje skarbowe: Są to bezpieczne papiery wartościowe wydawane przez rząd, które oferują stały zwrot po określonym czasie. Są one zazwyczaj mniej płynne niż środki na koncie oszczędnościowym, ale mogą oferować lepsze oprocentowanie.

Ubezpieczenia: Choć wykupując dodatkowe ubezpieczenie nie odkładasz środków bezpośrednio, to w przypadku choroby, wypadku czy innych zdarzeń losowych, które uniemożliwią Ci zarobkowanie, odszkodowanie w ramach określonej polisy może pokryć część Twoich wydatków.

Pamiętaj, że aktywa, takie jak samochód, biżuteria czy złoto mają wartość, nie spełniają one głównych warunków poduszki finansowej ze względu na potencjalne trudności w szybkim przekształceniu ich na gotówkę oraz ryzyko utraty wartości. Poduszka finansowa nie powinna być narażona na jej uszczuplenie, zaś środki muszą być łatwo dostępne w razie godziny “W”.

Poduszka finansowa a inwestycje

Poduszka finansowa to fundament Twojej stabilności finansowej, ale kiedy już ją posiadasz, możesz czuć potrzebę szybszego jej powiększania poprzez inwestycje. Lepiej tego nie rób!

Wyobraź sobie, że twoje finanse to statek na otwartym morzu. Poduszka finansowa to kamizelka ratunkowa, która ma za zadanie utrzymać cię na powierzchni w razie burzy, czyli nagłych, nieoczekiwanych wydatków. Natomiast inwestycje to żagle, które pomagają ci płynąć do przodu i osiągać dalsze cele finansowe, takie jak emerytura czy zakup domu.

Poduszka finansowa powinna być bezpiecznym, łatwo dostępnym “zbiornikiem” środków, które możesz szybko wykorzystać, gdy nadejdzie “finansowa burza”. Nie możesz ryzykować utraty tych środków, ponieważ ich głównym zadaniem jest zapewnienie ci spokoju i bezpieczeństwa. Najlepiej trzymać je w miejscu, gdzie nie są narażone na duże wahania wartości, na przykład na koncie oszczędnościowym, na którym są dostępne od ręki.

Inwestycje, z kolei, to te części twojego majątku, które mogą być narażone na większe ryzyko, ale w zamian oferują potencjał wyższych zysków. To one mają za zadanie pomnażać twoje środki w dłuższej perspektywie. A że inwestycje mogą na krótką metę tracić na wartości, nie możesz polegać na nich w sytuacji kryzysowej.

Z tego powodu lepiej oddziel środki, które budują Twoją poduszkę finansową od tych, którymi chcesz zbudować swój majątek poprzez inwestycje.

Opracowanie: Money Breaker